Willem van der Kraan, onlangs gestopt als praktijkhouder, staat met enkele andere jong gepensioneerden sinds 9 maart in de Jaarbeurs. Ze verlenen huisartsenzorg aan Oekraïners. Willem beschrijft zijn impressies.
En dan sta je opeens in een grote hal van de Jaarbeurs, de noodopvang. Het is nog vroeg, de verlichting in de hal is nog uit en er wordt gedempt gepraat, de mensen slapen nog. De eerste vrijwilligers komen binnen, de koffiemachine draait onafgebroken.
Ik vraag de coördinator hoeveel mensen er binnen zijn. Afgelopen nacht 25. Zij vertelt dat het nog steeds lukt mensen binnen een paar uur door te plaatsen naar een gastgezin of andere-, meer geschikte opvang. Soms komen mensen pas later in de avond aan of zijn ze te moe. Dan krijgen ze een veldbed. De tolken stromen binnen, groene hesjes, vaak zelf vluchtelingen.
De mensen van de registratie zitten achter de laptops, klaar om de Oekraïners uit de bus die net is aangekomen, te registreren. Kinderen die al wakker zijn spelen in het afgescheiden speeldomein. Speelgoed, knuffels, tekenspullen en een vrijwilliger die spelletjes doet of een balletje met ze trapt. Jonge moeders met kinderen, een enkele oma of opa denk ik. En wat jeugd van puberleeftijd. Geen jongens ouder dan 17 . Het “Charging station” trekt. Alle iphones en oortjes aan de oplader!
Achter in de hal is de medische post, “лікар” staat er op de muur en “doctor”. Een kleine kamer met een tafel, een paar stoelen, een onderzoeksbank. Merijn, de verpleegkundige, is er al. Ik trek ook een rood hesje aan en hoor er nu ook bij! Ronald Smit, arts bij Volksgezondheid Utrecht komt ook binnen. Wij kennen elkaar al jaren van de daklozen spreekuren. Vreemd om elkaar hier weer tegen te komen. Ronald superviseert de verpleegkundigen in de hal. hij reageerde enthousiast toen we met een achttal artsen aanboden om de post te ondersteunen. En zo zijn we inmiddels 10 dagen aan de slag en ingeroosterd tot eind april.
Wat kwam er langs in mijn eerste diensten daar? Een moeder met haar zoon, een jaar of 15. Hij spreekt prima Engels, ik complimenteer hem, dat leert iedereen op school vertelt hij lachend. Zijn moeder verstaat het niet. Zij is ongerust, zij blijkt een peroneus neuropathie te hebben. Zij is opgelucht als ik het haar vertel.
Een jonge vrouw met een verstoorde cyclus. Een hoestend kindje blijkt gelukkig alleen verkouden. Er komen een paar mensen langs met verergering van hun eczeem. Het oorlogsgeweld komt maar een enkele keer ter sprake. Een vrouw vertelt dat zij in de woonkamer was toen er een enorme knal was en zij achterover op de grond belandde onder het glas van de ruit die uit de sponningen was geblazen. Haar kinderen waren gelukkig elders in het huis en ongedeerd. Dit gebeurde vier weken geleden. Zij had nog steeds wel pijn op de borst. Ook haar kan ik geruststellen, hoop ik.
Er zijn wat mensen met vragen over medicatie we zoeken uit wat er hier leverbaar is. Er is een goede samenwerking met apotheek Oog in Al. De apotheker denkt mee en kan in nood snel leveren. Waar mogelijk verwijs ik naar de drogist. Of ik geef wat mee uit de grote kast met de meest gangbare OTC medicatie. Kortom, gewoon huisartsenwerk.
Er lijkt wel de behoefte om elk symptoom met medicatie te bestrijden. In Oekraïne kunnen veel medicamenten zonder recept gekocht worden en daar wordt gretig gebruik van gemaakt.
Opvallend is dat er ook een aantal mensen langskomt die inmiddels elders in de stad gehuisvest zijn of zelfs buiten de stad en wie het niet gelukt is om in de eigen buurt een huisarts te vinden. Dat is jammer, want deze post kan niet de huisartsenzorg bieden die nodig is. Er is geen langdurige-, chronische zorg mogelijk. Er kan geen vertrouwensband worden opgebouwd. Er kan alleen adhoc met bv sociaal domein, GGZ of 2e lijn worden samengewerkt.
Hierbij dus een oproep aan alle praktijken om deze vluchtelingen hulp te bieden en in te schrijven!
Inmiddels is Mariska de Velde voor de HUS/SUS bezig om de medische post in de Jaarbeurs beter in te richten en te bemensen.